Wijst

De oostkant van de Peelrandbreuk ligt hoger. Door het hoogteverschil stoof het fijne dekzand, dat uit de vlaktes opwaaide, tegen de breuk aan. De horst zelf bestaat nu uit vrij grof rivierzand met grind. Het grondwater stroomt dus van het hooggelegen grove zand met grind en komt bij de breuk plots fijn zand tegen. Hierdoor kan het niet meer zo snel verder. Het stagneert en kwelt aan de hoge kant van de breuk naar de oppervlakte. Dit verschijnsel noemt men wijst.

Vreemd genoeg is het aan de lage kant van de breuk het droogst. Je herkent wijstwater meteen. Het bevat veel ijzer dat door oerbacteriën wordt omgezet in roest, het water smaakt heerlijk fris. Onze verre voorvaders begrepen de oorzaak van wijst niet maar ze konden wel vaststellen dat wijst iets bijzonders was en gezond en lekker en zelfs geneeskrachtig. Rond één van de bronnen in de wijst bij Handel hebben ze daarom een belangrijk heiligdom ingericht. Bij de kerstening is dat heiligdom waarschijnlijk door de kerk overgenomen en het wonder van de bron heeft een eigen legende gekregen. Het huidige processiepark is nog steeds een bedevaartsoord. Het trekt jaarlijks vele honderden bezoekers. Door de kunstmatige verlaging van het grondwater kwelt het water voor de bron in het processiepark van Handel ook niet meer spontaan omhoog. Het wordt nu opgepompt.

Links:
Meer